Cesarskie cięcie to operacyjna metoda porodu, w której dziecko wydobywane jest przez nacięcie wykonane w powłokach brzusznych i macicy matki. Zabieg ten jest wykonywany, gdy poród naturalny jest niemożliwy lub niebezpieczny zarówno dla matki, jak i dziecka. Poniżej znajdziesz opis cesarskiego cięcia krok po kroku, od przygotowania do zabiegu po samą operację i okres pooperacyjny.

• PLANOWE CIĘCIE CESARSKIE 
  

Jest to cięcie, o którym decyzja została podjęta na etapie ciąży. Do szpitala w którym kobieta planuje urodzić składa się skierowanie przez lekarza prowadzącego ciążę. Cięcie cesarskie planuje się pomiędzy 38 a 40 tygodniem ciąży. Przyszła mama zgłasza się do szpitala dzień przed ustalonym terminem porodu lub tego samego dnia.  Podczas przyjęcia wykonywane są badania krwi i moczu, które są ważne w kontekście znieczulenia oraz także zapewnienie bezpiecznego przebiegu porodu.

• CO ZABRAĆ ZE SOBĄ DO SZPITALA?
  

- dowód osobisty
- kartę ciąży
- oryginalny wynik badania grupy krwi
- jeśli nie ma tego w karcie ciąży: wypisy z poprzednich hospitalizacji w trakcie ciąży, wyniki badań)
- skierowanie do szpitala z adnotacją "do cięcia cesarskiego"

• DZIEŃ PRZED CC

- Konsultacja lekarska: lekarz ginekolog zapoznaje się z kartą ciąży, przeprowadza rozmowę z ciężarną, omawiana jest operacja i wręcza podpisanie formularza zgody na zabieg.
- Przygotowanie pola operacyjnego: golenie podbrzusza, dzięki któremu zmniejsza się ryzyko infekcji rany i ułatwia proces jej gojenia.
- Posiłek: dzień przed można jeść lekkostrawne posiłki i pić wodę.
- Sterydoterapia: lekarz może zlecić wstrzyknięcie domięśniowego zastrzyku z lekiem sterydowym (deksametazon), który ma pomóc w rozprężaniu się płuc dziecka po narodzinach i ułatwić mu oddychanie. Nie jest to jednak standardem w każdym szpitalu.
- Stres: jeśli nie możesz zasnąć, możesz poprosić o leki na uspokojenie.
- Konsultacja anestezjologiczna: omówienie chorób przewlekłych, przyjmowane leki na stałe, wcześniejsze operacje i zabiegi oraz znieczulenia.

Znieczulenie podpajęczynówkowe - wstrzykiwane jest ono do przestrzeni podpajęczynówkowej, w której znajduje się rdzeń kręgowy oraz dochodzące do niego nerwy czuciowe i ruchowe dolnej połowy ciała. Powoduje zniesienie czucia od pasa w dół i czasową utratę możliwości ruchu.

Znieczulenie zewnątrzoponowe - jest rzadziej proponowane ze względu na konieczność podania większej ilości leków oraz dłuższy czas oczekiwania na działanie. Jest podawane płycej niż podpajęczynówkowe. Używa się go również do porodu siłami natury w mniejszej dawce, nie pozbawiając całkowicie czucia w dolnych częściach ciała.

Oba znieczulenia podaje się dolędźwiowo z pełną świadomością pacjentki.

• DZIEŃ CIĘCIA CESARSKIEGO
  

- Posiłek: pacjentka pozostaje na czczo.
- Lewatywa: w niektórych szpitalach jest wykonywana.
- Higiena: rodząca w dniu porodu bierze prysznic, często zaleca się użycia mydła antybakteryjnego.
- Koszula operacyjna, wenflon, nawodnienie: po umyciu kobieta zakłada jednorazową koszulę do operacji i oczekuje na założenie wenflonu i podanie płynów dożylnych.
- Leki przeciwwymiotne: w części szpitali podaje się leki przeciwwymiotne i/lub zobojętniające kwas żołądkowy. Najczęstsze leki: ranitydyna, metoclopramid i cytrynian sodu.
- Kontrola tętna płodu: badanie KTG lub odsłuch tętna przenośnym detektorem tętna.
- Profilaktyka antybiotykowa: 10-30 minut przed operacją podawany jest dożylnie antybiotyk, który ma zapobiegać infekcjom okołooperacyjnym. Jest czasami także podawany w trakcie operacji.
- Cewnikowanie: bezpośrednio przed operacją rodzącej zakłada się cewnik do pęcherza, co może sprawić dyskomfort i uczucie parcia na pęcherz. Warto skupić się wówczas na oddechu i rozluźnieniu, co ułatwi ten proces.
- Osoba towarzysząca: w niektórych szpitalach dopuszcza się osobę bliską na salę operacyjną lub wpuszczana jest na sam koniec porodu.

• CIĘCIE CESARSKIE
  

Większość cięć cesarskich jest wykonywana 3-4 cm nad spojeniem łonowym. Nacina się kolejno: skórę, tkankę podskórną, powięź mięśni prostych brzucha, rozsuwa się włókna mięśni brzucha, odciągając je mocno na boki, nacina się lub rozrywa otrzewnę ścienną. Nacięcie macicy - najczęściej jest to nacięcie poprzeczne, ale w wyjątkowych sytuacjach może być też pionowe w trzonie macicy, pionowe w dolnym odcinku macicy, w kształcie odwróconej litery T oraz w kształcie litery J.

Zwykle czas trwania cięcia cesarskiego to ok. 45 minut.

• CO MOŻE ZASKOCZYĆ RODZĄCĄ W TRAKCIE CIĘCIA CESARSKIEGO?
  

- uczucie zimna i dreszcze
- odczuwanie ruchów spowodowanego operacją: pociąganie, szarpanie, ucisk.
- wymioty lub nudności
- senność

• CO MOŻE POMÓC W PRZEBIEGU CIĘCIA CESARSKIEGO?
  

- głęboki oddech
- wizualizacja "bezpiecznego miejsca"
- dotyk osoby towarzyszącej
- rozmowa z personelem

• PO CIĘCIU CESARSKIM:
  

Pacjentka przewożona jest na salę pooperacyjną, gdzie spędza czas od dwóch do dwunastu godzin w zależności od szpitala. Na sali kontrolowane jest ciśnienie oraz wysycenie krwi tlenem. Do wenflonu podłączana jest kroplówka nawadniająca.

Po cięciu cesarskim w znieczuleniu podpajęczynówkowym część kobiet doświadcza dreszczy, lecz nie jest to groźny sygnał. Po znieczuleniu ogólnym można czuć osłabienie, ból gardła i suchość w jamie ustnej. Mogą pojawić się również nudności i wymioty. Warto wszelkie objawy zgłaszać personelowi.

Kontakt skóra do skóry - powinien być zainicjowany jak najszybciej, dobrze jest rozebrać dziecko lub odwinąć je z becika. Matka może karmić dziecko naturalnie. Pierwsze mleko (siara), znajduje się w piersiach bez względu na drogę porodu. Leki stosowane do porodu nie są przeszkodą w karmieniu piersią. Karmienie powinno się rozpocząć w ciągu dwóch godzin od porodu. Przez kolejne kilka lub kilkanaście godzin noworodek będzie bardziej senny i jest to normalne. Kobieta powinna przez pierwsze godziny pozostać w pozycji leżącej i będzie potrzebować pomocy położnej przy przystawieniu dziecka do piersi.

Ból pooperacyjny - może pojawić się ok. drugiej godziny po operacji, kiedy przestaje działać znieczulenie. Można poprosić o środki zmniejszające ból: morfinę lub buprenorfinę.

Wczesna pionizacja - zazwyczaj 6-12 godzin po operacji zaleca się wstawanie przy asyście personelu. Zmniejsza to ryzyko wystąpienia powikłań, między innymi powstawaniu zrostom pooperacyjnym.

Profilaktyka przeciwzakrzepowa - podawane są leki przeciwwzakrzepowe.

Jedzenie i picie - perystaltyka jelit może być nieco spowolniona. Na sali pooperacyjnej można pić wodę niegazowaną. Jeśli nie występują mdłości i wymioty można spożywać lekkostrawne posiłki.

• BLIZNA PO CIĘCIU CESARSKIM

Możesz głaskać swój brzuch, masować go bezpośrednio po operacji. W 7 dobie od cięcia po zdjęciu szwów może kłaść woreczek obciążeniowy na bliznę lub jeśli blizna ładnie się goi - leżeć na brzuchu z poduszką pod blizną. Przyspieszy to zwijanie macicy.

• KIEDY ZGŁOSIĆ SIĘ DO FIZJOTERAPEUTKI UROGINEKOLOGICZNEJ?
  

Na fizjoterapię w celu terapii blizny, oceny stanu mięśni dna miednicy oraz ściany brzucha warto się zgłosić w 4-6 tygodniu po porodzie. Będzie to również dobry czas dobranie odpowiednich aktywności ruchowych dla świeżo upieczonej Mamy.



Żródło: "Cesarskie cięcie i poród po cięciu cesarskim" Magdalena Hul i Katarzyna Osadnik 2022

Cesarskie cięcie to operacyjna metoda porodu, która może być konieczna z różnych medycznych powodów. Chociaż zabieg ten jest stosunkowo bezpieczny, odpowiednie przygotowanie się do niego może znacząco wpłynąć na komfort i zdrowie matki zarówno przed, jak i po operacji. Poniżej przedstawiamy praktyczne porady, które pomogą Ci przygotować się do cesarskiego cięcia, zarówno fizycznie, jak i psychicznie.

1. Zrozum Procedurę

Zrozumienie, na czym polega cesarskie cięcie, jest kluczowe. Dowiedz się, jakie kroki obejmuje operacja, jakie są możliwe powikłania, i jak będzie wyglądać proces rekonwalescencji. Rozmowa z lekarzem prowadzącym o szczegółach zabiegu może pomóc rozwiać wiele obaw i przygotować Cię mentalnie na to, co Cię czeka. 

Zobacz także: CIĘCIE CESARSKIE KROK PO KROKU

2. Skonsultuj się z fizjoterapeutką uroginekologiczną

Przed operacją warto odwiedzić fizjoterapeutkę, która może przygotować Cię do zabiegu oraz do późniejszej rehabilitacji. Wyjdziesz z wiedzą co robić w okresie szpitalnym, aby wspomóc proces regeneracji. Fizjoterapia może wesprzeć całe Twoje ciało oraz mięśnie dna miednicy w trakcie ciąży, byś szybko powróciła do formy sprzed porodu. Wprowadzenie ćwiczeń oddechowych oraz relaksacyjnych przed cesarskim cięciem może także zmniejszyć stres i poprawić Twoje samopoczucie. 

3. Wykonaj wymagane badania przedoperacyjne

Lekarz zleci Ci niezbędne badania przedoperacyjne, takie jak morfologia krwi, badanie krzepnięcia, USG oraz badania kardiologiczne. Upewnij się, że wszystkie wyniki są gotowe i prawidłowe, aby uniknąć niepotrzebnego stresu na kilka dni przed planowanym zabiegiem.

4. Przygotuj się psychicznie

Przygotowanie psychiczne jest równie ważne jak przygotowanie fizyczne. Porozmawiaj z bliskimi o swoich obawach, skorzystaj z konsultacji psychologicznej, jeśli tego potrzebujesz. Dobrym pomysłem może być także praktykowanie technik relaksacyjnych, takich jak medytacja czy joga prenatalna, które pomogą zredukować napięcie i poprawić nastrój.

5. Przygotuj torbę do szpitala

W dniu cesarskiego cięcia będziesz potrzebować kilku rzeczy, które ułatwią Ci pobyt w szpitalu. Oto, co warto spakować:

• Dokumenty medyczne: Karta ciąży, wyniki badań, dowód osobisty.
• Wygodne ubrania: Luźne koszule, które nie będą uciskać rany pooperacyjnej.
• Higiena osobista: Produkty do pielęgnacji, które pomogą Ci czuć się świeżo i komfortowo.
• Rzeczy dla dziecka: Ubranka, pieluszki, kocyk.
• Butelka wody i zdrowe przekąski: Po operacji mogą się przydać.

6. Zorganizuj wsparcie na czas pooperacyjny

Cesarskie cięcie to poważna operacja, więc w pierwszych dniach po porodzie będziesz potrzebować wsparcia. Zorganizuj pomoc rodziny lub bliskich przy opiece nad dzieckiem i domem, abyś mogła skupić się na swoim zdrowiu i regeneracji.

7. Pamiętaj o diecie

Zdrowa dieta przed zabiegiem może wspomóc Twój organizm w regeneracji po operacji. Zadbaj o to, aby Twoje posiłki były bogate w białko, witaminy i minerały, które wspierają gojenie się ran i regenerację tkanek. Skonsultuj się z dietetykiem, jeśli masz wątpliwości co do swojej diety.

8. Przygotuj dom na powrót

Po cesarskim cięciu będziesz potrzebować wygodnego miejsca do odpoczynku. Upewnij się, że w domu masz wszystko, czego potrzebujesz: wygodne miejsce do karmienia, dostępne przybory higieniczne oraz dobrze zorganizowaną przestrzeń, abyś nie musiała się zbytnio przemęczać w pierwszych dniach po powrocie ze szpitala.

Podsumowanie

Cesarskie cięcie to procedura, do której warto się dobrze przygotować. Odpowiednie przygotowanie fizyczne, psychiczne oraz organizacyjne może znacząco wpłynąć na Twój komfort i zdrowie po operacji. Pamiętaj, że każdy etap przygotowań to inwestycja w Twoje samopoczucie i bezpieczeństwo zarówno Twoje, jak i Twojego dziecka. Skonsultuj się ze swoim lekarzem i fizjoterapeutą, aby zapewnić sobie jak najlepszą opiekę przed i po cesarskim cięciu.